Wat?
Bij een demonstratie zijn twee of meer personen betrokken, het vindt in het openbaar plaats en er moet sprake zijn van een meningsuiting. Als de gezamenlijke meningsuiting te veel naar de achtergrond verschuift of als sprake is van een dwangmiddel is mogelijk geen sprake meer van een demonstratie.
Demonstreren is een grondrecht en dient zoveel mogelijk gefaciliteerd te worden. Een burgemeester mag een demonstratie alleen beperken op basis van drie gronden, zoals genoemd in de Wet openbare manifestaties (Wom):
• gezondheid
• verkeer
• wanordelijkheden
• gezondheid
• verkeer
• wanordelijkheden
Een burgemeester mag zich niet bemoeien met de inhoud.
Een van de deelnemers geeft aan een demonstratie te hebben beperkt op basis van beperkingsgrond 1, en wel in het bijzonder op basis van dierengezondheid. De demonstratie zou plaatsvinden vlakbij een evenement waar dieren waren en hard geluid is niet goed voor hun gezondheid.
De strafbaarheid van sommige handelingen kan worden ontnomen op basis van het demonstratierecht. Over de weg lopen mag bijvoorbeeld niet, maar is bij demonstraties gebruikelijk en wordt dan toegestaan.
In principe moeten alle demonstraties worden aangemeld bij de gemeente. Gebeurt dit niet, dan is faciliteren nog steeds het uitgangspunt en adviseert de politie ter plekke over eventuele risico’s op wanordelijkheden of risico’s voor het verkeer of de gezondheid die de demonstratie oplevert. Zij laten de organisatoren in ieder geval weten dat zij hun demonstratie de volgende keer wel moeten aanmelden.
De strafbaarheid van sommige handelingen kan worden ontnomen op basis van het demonstratierecht. Over de weg lopen mag bijvoorbeeld niet, maar is bij demonstraties gebruikelijk en wordt dan toegestaan.
In principe moeten alle demonstraties worden aangemeld bij de gemeente. Gebeurt dit niet, dan is faciliteren nog steeds het uitgangspunt en adviseert de politie ter plekke over eventuele risico’s op wanordelijkheden of risico’s voor het verkeer of de gezondheid die de demonstratie oplevert. Zij laten de organisatoren in ieder geval weten dat zij hun demonstratie de volgende keer wel moeten aanmelden.
Hoe?
Online georganiseerde demonstraties worden niet altijd aangemeld en het is daarbij lastig te achterhalen wie de organisator is. De gemeente Amsterdam heeft een groot netwerk opgebouwd bij de bekendere organisaties, om mogelijk in contact te komen met organisatoren van demonstraties. Dit is ook in hun belang: de gemeente moet (en wil) de demonstranten beschermen.
Bij het bespreken van de casus ´Spontaan Boerenprotest´ blijken er veel verschillende visies te zijn. Bijvoorbeeld over de vraag of een stoet tractoren op de snelweg onderweg naar een demonstratielocatie al als demonstratie gezien kan worden, en daarmee in het juridische kader van de Wom valt.